16/07/2025

Xuất bản: “Siasset Namèh – Thuật trị quốc của người Islam” – tác phẩm kinh điển về tư tưởng trị quốc của Nizām al-Mulk

Tư tưởng trị quốc của nhân loại cổ điển đã sản sinh ra nhiều mô hình lý tưởng hóa quyền lực: Quản Trọng định chế đạo trị trong Quản Tử, Lã Bất Vi kiến tạo “vương đạo” trong Lã thị Xuân Thu; Machiavelli mô tả chiến thuật duy trì quyền lực trong Il Principe, còn Hobbes đặt nền móng cho thể chế Leviathan bằng luận chứng về bản năng sinh tồn trong trạng thái tự nhiên. Song hành với các trục tư tưởng Đông – Tây ấy là một nhánh lớn nhưng thường bị quên lãng: tư tưởng chính trị Islam.

Siasset Namèh (Siyasatnameh) – một văn bản trị quốc được viết vào thế kỷ 11 bởi Nizām al-Mulk, vị tể tướng được xem là hiện thân của quyền lực hành chính mẫu mực trong thế giới Islam – là một trong những bản khai triển hoàn chỉnh nhất về mô hình trị quốc vừa dựa trên nền tảng tôn giáo, vừa mang tinh thần hành chính hiện đại. Trong suốt 900 năm, tác phẩm này đã đóng vai trò như “hiến pháp không chính thức” của đế chế Seljuk và ảnh hưởng sâu sắc đến các triều đại Islam kế tiếp, từ Ottoman đến Mughal.

📘 Siasset Namèh là gì?

Một tổng luận trị quốc gồm 50 chương, trình bày toàn diện về các yếu tố thiết yếu để kiến tạo và duy trì một quốc gia: trật tự, công lý, giám sát quyền lực, đạo đức lãnh đạo, quản lý nhân sự, chính sách thuế, và giáo dục cộng đồng. Nhưng vượt khỏi chức năng của một cẩm nang quản lý, tác phẩm này còn là một bản di chúc đạo lý của một học giả chính trị cuối cùng trước khi bị ám sát trong một giai đoạn chuyển động bạo liệt của thế giới Islam trung đại.

🔍 Đặt Siasset Namèh vào bản đồ tư tưởng trị quốc toàn cầu

Với phương Đông, Siasset Namèh đối thoại trực tiếp với “vương đạo” trong Lã thị Xuân Thu, chia sẻ mối quan tâm về một mô hình trị quốc đạo đức, nhân trị, đặt trên nền tảng trật tự vũ trụ và đạo lý tối cao.

Với phương Tây, tác phẩm không tách biệt tôn giáo khỏi trị quốc như Quân Vương của Machiavelli, mà tích hợp thần quyền như một biểu tượng đạo lý hạn chế bạo quyền. Nếu Leviathan lập luận sự quy phục nhà nước để tránh hỗn mang, thì Siasset Namèh cho thấy khả năng kiến tạo trật tự từ chính lòng đạo – nơi vua là “người đại diện của Thượng Đế để gìn giữ hòa bình cho muôn dân.”

🌿 Những điểm nổi bật khiến Siasset Namèh trở thành trước tác trị quốc không thể bỏ qua:

🧭 Một hệ thống trị quốc có cấu trúc rõ ràng và tinh thần nhất quán

– Khác với những lời khuyên phân tán trong các thư tịch cổ, Siasset Namèh là một tổng thể có hệ trục: từ mô hình quân vương lý tưởng, thiết kế bộ máy hành chính, kiểm soát phân quyền, đến tổ chức hệ thống giáo dục và tinh lọc nguồn lực quân sự.

– Tất cả được vận hành dựa trên nguyên lý trung tâm: trật tự là điều kiện của thịnh trị, nhưng trật tự phải được đặt trên nền tảng đạo lý và công chính, chứ không phải là công cụ đàn áp.

📜 Đưa thế giới Islam vào trung tâm thảo luận chính trị toàn cầu

– Trong khi phần lớn tư tưởng trị quốc được phổ biến tại Việt Nam đến từ văn hóa Trung Hoa hoặc phương Tây, Siasset Namèh mở ra một cánh cửa khác – Islam trung đại như một mô hình quản trị có lý luận đầy đủ, có chiều sâu đạo lý và khả năng vận hành bền vững.

– Đây là dịp để người đọc Việt Nam tiếp cận với một di sản chính trị lâu đời nhưng chưa từng hiện diện trong lịch sử học thuật bản địa.

🛡 Một bản khai triển sớm của khái niệm “accountability” (trách nhiệm giải trình)

– Cơ chế giám sát chéo, luân chuyển quan lại, kiểm tra đột xuất, ghi chép chứng từ chính xác – những điều tưởng như là sản phẩm của quản lý hiện đại – đã được Nizām al-Mulk triển khai gần một thiên niên kỷ trước.

– Những nội dung này hiện đang được trích giảng tại một số trường hành chính công và khoa lãnh đạo toàn cầu ở các quốc gia Islam như Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Malaysia.

Nizām al-Mulk viết Thuật Trị Quốc, cũng giống như Quản Trọng dạy Tề Hoàn Công, Lã Bất Vi và Hàn Phi Tử dạy Tần Thủy Hoàng, Machiavelli dạy Lorenzo Medici… như một nỗ lực để dẫn đường một vị vua chuyển từ mô hình chinh phạt sang trị vì, từ người thống trị sang vị quân vương mẫu mực.

📖 Ấn bản tiếng Việt đầu tiên do Book Hunter phát hành

Được dịch từ bản Pháp ngữ kinh điển năm 1891 của Charles Schefer, học giả đầu tiên hệ thống hóa Siasset Namèh cho học giới châu Âu.

Bản chuyển ngữ tiếng Việt do Phương Ngô thực hiện, đi kèm phần giới thiệu học thuật dài, với các so sánh liên văn hóa từ Trung Hoa, Ấn Độ đến Châu Âu, đặt tác phẩm vào những cuộc đối thoại xuyên thời đại và xuyên khu vực.

💼 Ứng dụng vượt khỏi khuôn khổ chính trị học

– Trong quản trị hiện đại, Siasset Namèh cung cấp những nguyên lý có thể vận dụng trong đạo đức lãnh đạo, quản trị tổ chức, kiểm soát nội bộ và xây dựng văn hóa doanh nghiệp.

– Trong nghiên cứu chính sách, tác phẩm là nền tảng cho các mô hình quản trị Islam ứng dụng, chính sách công dựa trên đạo lý tôn giáo.

– Trong triết học chính trị, đây là một thí dụ đặc sắc về mô hình quân vương gắn với “thiên mệnh” – không để chính quyền ly khai khỏi luân lý, cũng không để đức tin trở thành công cụ chuyên chế.

THÔNG SỐ SÁCH:

Tên đầy đủ: SIASSET NAMÈH – Thuật trị quốc của người Islam

Tác giả: Nizām al-Mulk

Dịch giả: Phương Ngô

Lĩnh vực: Tư tưởng trị quốc

Tủ sách: Kiến Tạo

Số trang: 300

Cỡ sách: 16x24cm

Tình trạng bìa: Bìa cứng

Lượt in: Lần đầu

Cấp phép: NXB Đà Nẵng

Ngày phát hành: 19/8/2025

GIÁ BÌA: 350.000 VNĐ

Đặt mua SIASSET NAMÈH với mức giá ưu đãi 20%

Nhân dịp ra mắt, Book Hunter có chương trình:

Ưu đãi 20% cho các đơn hàng đặt trước
SIASSET NAMÈH

Chương trình diễn ra từ 16/7/2025 đến hết 19/8/2025. Vui lòng tham khảo thêm & đặt mua bằng cách:

– Đặt mua trực tiếp tại website Book Hunter qua link sản phẩm được gắn sau đây

– Liên hệ qua fanpage chính thức của Book Hunter

– Liên hệ qua Hotline/Zalo 0964491749.

(Lưu ý: Các đơn đặt hàng sẽ được gửi đi sau ngày 19/8/2025)

Các tác phẩm triết học - tư tưởng chính trị khác do Book Hunter xuất bản

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *