Khi các độc giả Việt Nam biết đến những tư tưởng tâm linh độc đáo của thế kỷ 20 của các tác giả được biết đến rộng rãi trên thế giới như Osho và Paulo Coelho, tất yếu, mọi mối quan tâm sẽ dẫn đến bậc thầy tâm linh RUMI, vị sufi nổi tiếng trong văn hóa Islam (hay còn gọi là Hồi giáo).

Những thuyết giảng tâm linh của Rumi được viết dưới dạng các bài thơ với thể thơ tự do hoặc thể Rubayyat (tương đương với Tứ tuyệt trong Đường Luật), truyền tải những chứng đắc của ông từ các câu chuyện, các sự việc và sự vật đời thường, hoặc phút giây thăng hoa trong thiền định. Là một thầy tu theo trường phái sufi, một trường phái thực hành phương pháp xoay vòng và hướng tới Thượng Đế như một toàn thể, Rumi vượt thoát khỏi đức tin hữu hạn của Islam mà chạm đến sự hòa hợp tôn giáo, mà trong đó ngay cả những tôn giáo mâu thuẫn nhau như Islam, Công giáo, Do Thái giáo…đều tìm thấy được những điểm chung.

Xa hơn thế, Rumi không đi theo con đường của những thầy tu thoát tục, mà hiện diện như một vị thầy tu sẵn sàng bước vào mọi vui khổ, đau buồn của thế gian, trải nghiệm và chuyển hóa. Chính tình yêu mãnh liệt với thế gian nhưng vẫn hướng thượng  tới chiều sâu của cõi giới vô hình ở Rumi, từ thế kỷ 19 đến nay, khi các nhà nghiên cứu và nghệ sĩ phương Tây biết đến ông, họ đều ngỡ ngàng và bị chinh phục bởi tầm cỡ tư tưởng cũng như những hình ảnh thơ kỳ dị, siêu hình nhưng đầy lãng mạn của ông.

Trong số các bản dịch tiếng Anh phổ biến, chúng tôi chọn bản tiếng Anh của Coleman Barks, nhà thơ kiêm chuyên gia Văn học tại Đại học Georgia (Mĩ) – bản chuyển ngữ được yêu thích nhất trên thế giới, bởi ông truyền tải được sự đam mê và tình yêu trong thơ Rumi bằng những ngôn ngữ ngọt ngào và bay bổng.

THÔNG SỐ SÁCH

Tên đầy đủ: Rumi tinh tuyệt

Tác giả: Jalāl al-Dīn Muḥammad Rūmī

Dịch giả: Lê Duy Nam & Lê Ái dịch từ bản tiếng Anh của Coleman Barks, Hà Thủy Nguyên hiệu đính.

Lĩnh vực: Thơ tâm linh, Tôn giáo, Huyền môn

Tủ sách: Book Hunter

Số trang: 492 trang

Cỡ sách: 16X24cm

Tình trạng bìa: Bìa cứng

Lượt in: Tái bản lần I, có chỉnh sửa

Cấp phép: NXB Hội Nhà Văn

Mã số ISBN: 978-604-383-516-8

Ngày phát hành: 20/11/2022

>>Click vào ảnh để đọc thử: 

Nội dung chính của RUMI TINH TUYỆT

Ý tưởng chính:

Trong quá trình tìm hiểu thơ Rumi và hiệu đính tác phẩm “Rumi Tinh Tuyệt”, nhà văn Hà Thủy Nguyên đã viết rất nhiều về thơ ông. Book Hunter xin được trích một số đoạn luận bàn về tinh thần của Rumi của nhà văn Hà Thủy Nguyên.

Trích “Rumi Tinh Tuyệt – Say, bay và quay”:

• Ấn tượng đầu tiên của tôi với “Rumi tinh tuyệt”, đó là: Say, say và say… Rumi chìm đắm trong “thế giới thẫm đỏ”… Cơn say với Rumi là phúc lạc mà kẻ thường không hiểu được. “Cơn say” đó cũng có thể là ẩn dụ cho trạng thái ngất ngây trong sự hòa hợp với toàn thể mà những người chưa đạt đế sẽ chỉ nhìn thấy ở đó sự điên rồ. Nói một cách khác, cơn say trong thơ Rumi không đơn thuần là một cơn say, mà là một dấu hiệu của sự chứng ngộ, sự say Thượng Đế, say sự hòa hợp.
• Trạng thái “đang yêu” ở Rumi quan trọng hơn đối tượng mà Rumi hướng tới, bởi vì trong trạng thái yêu, ông được tuôn chảy, được bùng cháy, thậm chí là tan chảy, được “gột sạch bản thể”. Tình yêu là con đường tôn giáo đối với ông, và đang yêu là trải nghiệm tâm linh, cũng giống như đang say vậy.
• Say, yêu, và hòa hợp, là ba trọng yếu trong pháp tu của một bậc thầy Sufi như Rumi. Những bậc thầy Sufi nhảy múa và quay vòng trong âm nhạc, để giải phóng họ, và để họ đạt tới sự hòa hợp với Thượng Đế.

>>Link bài đầy đủ: “Rumi tinh tuyệt” – Say, quay và bay – Book Hunter

Trích “Rumi: Khi thơ ca tuôn chảy, thế gian ngưng đổ máu” (Bài đăng báo An Ninh Thế Giới giữa & cuối tháng)

• Trong thơ Rumi, cuộc chiến đẫm máu của các tôn giáo ở mảnh đất Trung Đông không tồn tại, mà chỉ có sự hợp nhất trong ánh sáng. Thứ ánh sáng ấy hẳn đã khiến thơ Rumi chinh phục trái tim của người phương Tây hiện đại.
• Rumi không viết thơ, thơ ca cất lên khi vũ trụ tuôn chảy qua ông, khi ông say cơn say toàn thể. “Say” là trạng thái bắt gặp thường xuyên trong thơ của Rumi. Nhưng cơn say của ông không giống cái say ngất quên hết thảy mọi thế sự, không phải cái say buồn chán sầu đời, mà đó là sự bùng nổ của trí tuệ. Trong cơn say ấy, thế gian trở nên đẹp đẽ, diệu kỳ, dù chỉ là trong khoảnh khắc nấu một nồi đậu gà hay là nướng một miếng thịt.

>> Link bài đầy đủ: Rumi: Khi thơ ca tuôn chảy, thế gian ngưng đổ máu – Báo Công an Nhân dân điện tử (cand.com.vn)

Về Rumi

Rumi (1207-1273) là bậc thầy Sufi nổi tiếng nhất của thế giới Hồi giáo, với ảnh hưởng vượt khỏi biên giới quốc gia và chia rẽ sắc tộc tại khu vực Trung Đông. Ông được yêu thích không chỉ bởi những bậc thầy Sufi hay người Hồi giáo, mà còn chinh phục cả người Iran, người Tajik, người Thổ Nhĩ Kỳ, người Hy Lạp, người Pashtun, những người Hồi giáo Trung Á khác, cũng như những người Hồi giáo ở tiểu lục địa Ấn Độ. Thơ ông được dịch ra nhiều ngôn ngữ khác nhau và thật kỳ diệu, ông là nhà thơ được yêu thích nhất của Hoa Kỳ với các bản ghi âm đọc thơ Rumi lọt vào danh sách Top 20 Billboard. Các nhà làm phim Holywood cũng ấp ủ bộ phim về tiểu sử Rumi với kinh phí lớn mà Leonardo di Caprio thủ vai Rumi (hiện bộ phim bị cản trở bởi những xung đột về sắc tộc và tôn giáo).

Năm 2007, UNESCO đã tổ chức lễ kỷ niệm 800 năm ngày sinh của Rumi, một vĩ nhân đại diện cho sứ mệnh “kiến tạo hòa bình trong tâm trí”. UNESCO cũng ban hành một huy chương mang tên Rumi với hy vọng có thể khích lệ những người tham gia nghiên cứu và phổ biến tư tưởng Rumi. Năm 2007 đồng thời cũng được chọn là Năm Rumi.

Về bản dịch tiếng Anh của Coleman Barks và bản dịch tiếng Việt của Book Hunter

Coleman Barks không biết tiếng Ả Rập nhưng ông lại là nhà thơ chuyển ngữ thơ Rumi thành công nhất, cho thấy thơ Rumi có sức mạnh vượt qua những rào cản ngôn ngữ. Barks dạy văn học tại Đại học Geogia trong suốt 30 năm, danh tiếng của ông lan rộng tại các quốc gia Trung Đông và trên khắp thế giới nói tiếng Anh. Nhờ các dịch phẩm của ông, Rumi và tinh thần Sufi lan tỏa toàn cầu. Bản dịch thơ của ông được ban nhạc rock Coldplay phổ nhạc trong Album “A Head Full of Dreams” rất thành công của họ với giải thương BBC Music Awards (cùng nhiều giải thưởng khác) và 2 lần nằm trong Top10 của Billboard 200.

Book Hunter tổ chức dịch “Rumi Tinh Tuyệt” như một lối dẫn trên con đường trưởng thành tinh thần, nỗ lực truyền tải tư tưởng và tính cách, hạn chế những lối sử dụng ngôn ngữ cầu kỳ làm mất đi sự phóng túng và tự do của Rumi. Những người dịch cũng không ngần ngại sử dụng ngôn từ mãnh liệt để truyền tải tình yêu thế gian đắm đuối ở ông.

 Chính sách giá và phân phối

Giá niêm yết: 450.000

Chiết khấu phân phối: 25- 30%

Chương trình khuyến mại tối đa: 20% giá bìa

Khuyến nghị marketing dành cho đơn vị phân phối

Các nhóm khách hàng mục tiêu: Những độc giả của Osho, những độc giả của Paulo Coelho, chuyên gia văn hóa và văn học Ả Rập & thế giới Hồi giáo, những người theo trường phái Thiền và tâm linh hiện đại.

Từ khóa quan trọng: Rumi, thiền định, tu tập tâm linh, bậc thầy tâm linh, bậc thầy huyền môn, Sufi, Hồi giáo, tình yêu Thượng Đế, hợp nhất với toàn thể, Osho nói về Rumi, Paulo Coelho nói về Rumi, Ca khúc phổ thơ Rumi, Coldplay phổ thơ Rumi, thơ hay về rượu.

Gợi ý Combo với các sách của Book Hunter:

• Rumi Tinh Tuyệt + Nằm xem sao rụng => Thơ tâm linh
• Rumi Tinh Tuyệt + Bhagavad Gita => Hướng tới thức tỉnh tâm linh
• Rumi Tinh Tuyệt + Bức họa Dorian Gray => Từ khoái lạc đến minh triết

Gợi ý Combo với các sách hiện đạng có trên thị trường:

• Rumi Tinh Tuyệt + Trò chuyện với vĩ nhân (Osho, First News) => Osho nói về Rumi
• Rumi Tinh Tuyệt + Lịch sử Trung Đông 2000 năm trở lại đây (NXB Tri Thức) => Hiểu về thế giới Trung Đông

Trích dẫn hoặc dữ liệu hay:

1. Về mối quan hệ của Rumi và Shams

Rumi đảm nhận vị trí lãnh đạo (sheikh) cộng động học tập của thầy tu Hồi giáo tại Konya. Cuộc đời ông có vẻ như khá bình dị đối với một học giả tôn giáo – dạy học, thiền định, giúp đỡ người nghèo – cho tới cuối thu 1244 khi ông gặp một người lạ mặt, người đã đưa cho ông một câu hỏi. Người lạ mặt đó là một thầy tu Hồi giáo lang thang, Shams xứ Tabriz, một người đã du hành khắp Trung Đông, tìm kiếm một ai đó có thể “chịu đồng hành.” Một âm điệu vọng tới, “Ngươi sẵn sàng đánh đổi điều gì để tìm được người đó?” “Cái đầu của tôi!” “Vậy thì người mà ngươi đang tìm kiếm là Jelaluddin, sống tại Konya.”

Câu hỏi mà Shams đưa ra đã khiến cho bậc uyên bác học rộng biết nhiều phải ngã ngửa xuống đất. Chúng ta không thể chắc chắn hoàn toàn về câu hỏi đó, nhưng theo một số ghi chép đáng tin cậy nhất thì Shams đã hỏi rằng ai là người vĩ đại hơn, Muhammad hay Bestami, bởi vì Bestami đã nói rằng, “Vinh quang của tôi thật vĩ đại,” trong khi Muhammad đã thừa nhận khi cầu nguyện Chúa rằng, “Chúng con không biết Người như chúng con lẽ ra nên biết.”

…

Tình bạn của họ là một trong những bí ẩn. Họ dành thời gian hàng tháng cùng nhau mà không cần ăn uống hay ngủ nghỉ, thoát hẳn sang địa hạt đối thoại thuần túy. Sự kết nối thăng hoa này dẫn tới nhiều khó khăn trong cộng đồng tôn giáo bấy giờ. Đồ đệ của Rumi cảm thấy bị bỏ rơi. Cảm thấy đang có vấn đề, Shams liền biến mất một cách đột ngột y như lúc xuất hiện. Annemarie Schimmel, một học giả được thấm đẫm trong bốn mươi năm làm việc với các sáng tác của Rumi, nghĩ rằng chính trong lần biến mất đầu tiên đó, Rumi bắt đầu chuyển dịch sang thành một nghệ sĩ huyền bí. “Ông chuyển sang làm một nhà thơ, bắt đầu nghe nhạc, và bắt đầu hát, xoay tròn hàng giờ đồng hồ.”

Hay tin Shams đang ở Damascus. Rumi liền gửi con trai của ông, Sultan Velad, đi tới Syria để mời người bạn của ông trở về Konya. Khi Rumi và Shams gặp gỡ lần thứ hai, họ quỳ xuống ôm chầm lấy nhau, để “không ai biết ai là người yêu và ai là người được yêu.” Shams ở lại trong nhà của Rumi và cưới một cô gái trẻ được nuôi nấng trưởng thành trong nhà Rumi. Một lần nữa, những cuộc trò chuyện dài đầy bí ẩn (sohbet) lại bắt đầu và lại có những ghen tị trỗi dậy.

Một tối ngày 5 tháng 12 năm 1248, khi Rumi và Shams đang tản bộ, Shams được mời tới cửa sau. Ông đi tới, và chẳng ai còn thấy ông kể từ đó. Khả năng cao nhất là ông đã bị ám sát với sự tham gia của một người con trai của Rumi, Allaedin; nếu quả như vậy, Shams thực sự đã đánh đổi cái đầu của ông ta để có được một đặc ân từ một Tình bạn bí ẩn.

Bí ẩn về sự biến mất của người bạn đã che phủ toàn bộ thế giới của Rumi. Ông bỏ nhà đi kiếm tìm Shams và lại đi tới Damascus. Chính ở đó ông đã nhận ra:

“Tại sao tôi phải đi tìm? Tôi cũng giống như Shams.

Tinh túy của Shams vọng lên trong tôi.

Tôi bấy lâu nay đã đi tìm chính tôi!”

2. Các trích đoạn thơ:

“Bài thơ này, tôi chưa từng biết trước

Tôi chưa từng lên kế hoạch đời mình

Khi ngôn từ rung động

Tôi lặng im vô ngôn

Tôi sở hữu cả thùng rượu to nhưng không có chiếc ly nào

Có hề gì. Mỗi ban mai bừng tỉnh

tôi đều hài lòng tới tận hoàng hôn”

(Lời tôi ai đã nói”)

“Có một cộng đồng tinh thần.

Hãy tham gia, và tận hưởng hân hoan

khi bước đi giữa phố đông ồn ã

và được làm tiếng ồn trong đó.

Uống cạn đam mê

mặc người đời cười chê

Nhắm mắt lại

để nhìn bằng con mắt khác

Mở rộng bàn tay,

nếu bạn muốn được ôm”

(Cộng đồng tinh thần)

Rượu chúng ta uống chính là máu ta.

Cơ thể ta lên men trong thùng rượu

Ta đánh đổi tất cả để lấy ly rượu này

Ta đánh đổi lý trí để nhấp một ngụm say.

(Không tên)

Jesus lạc trong tình yêu Người dâng lên Chúa.

Con lừa của Người đã say rượu barley.

Hãy uống từ hiện hữu của thánh thần,

đừng uống từ chiếc bình nào khác.

Vạn vật vạn sinh linh,

đều là bình chứa ngập đầy kỳ thú.

Hãy là kẻ sành sỏi,

và nếm trải từng li từng tí

(Nhiều loại rượu)

“Làm người đây là tòa khách điếm.

Mỗi buổi sáng một người mới đến.

Niềm vui, muộn phiền, bủn xỉn,

Nhận thức nhất thời nào đó đến

Như vị khách không mong đợi.

Hãy chào đón và giải khuây tất thảy!

Ngay cả khi chúng là đám đông ủ dột,

những kẻ thô bạo cướp sạch ngôi nhà của bạn

không còn đồ đạc,

thế nhưng, hãy đối đãi với từng vị khách một cách trọng thị.

Y có thể đương quét sạch bạn đi

Vì niềm vui mới mẻ nào đó.”

(Khách điếm – Bài thơ được Coldplay phổ nhạc, với cái tên “Kaleidoscope”)

Đánh cược mọi thứ cho ái tình,

nếu bạn là một con người chân chính.

Còn giả như không, hãy rời

khỏi cuộc tụ họp đây.

Nửa lòng từ không chạm đến

được sự cao quý.  Bạn lên đường

để tìm Thượng Đế, thế nhưng rồi bạn

nán lại quá lâu

nơi những quán trọ tồi tàn dọc đường đi.

(Bài không tên)