Ra mắt: “Soi chiếu mối quan hệ” của J. Krishnamurti

Trong phần lớn truyền thống tâm linh phương Đông, niết bàn được xem là đích đến tối hậu: trạng thái giải thoát hoàn toàn khỏi khổ đau, luân hồi và bản ngã. Nhưng trong cuốn sách Niết bàn: Ác mộng cuối cùng, Osho – một trong những nhà tư tưởng tâm linh có ảnh hưởng và gây tranh cãi nhất thế kỷ 20 – đã đặt ra một câu hỏi táo bạo: Liệu niết bàn có thực sự là tự do, hay chỉ là một ảo tưởng tối hậu khác của tâm trí?

Osho không phủ nhận hành trình tu tập, nhưng ông cảnh báo về cám dỗ tinh vi nằm ở chính nơi mà người ta tin là điểm kết thúc. Theo ông, trong khi phần lớn người tìm đạo bị mê hoặc bởi hình ảnh về một “cõi bình an tuyệt đối”, thì họ vô tình bị trói buộc vào một lý tưởng – mà bất kỳ lý tưởng nào cũng là sản phẩm của bản ngã. Niết bàn, khi trở thành mục tiêu để đạt được, có thể trở thành ác mộng cuối cùng – bởi nó khiến con người mãi mãi rơi vào trạng thái mong cầu, dù ở hình thức tinh vi nhất.

Cuốn sách là tập hợp các bài giảng của Osho về công án Thiền, các câu chuyện Thiền, và những phân tích mang tính gợi mở, sâu sắc. Nhưng điều quan trọng hơn cả là: Osho không muốn người đọc học thuộc bất kỳ điều gì trong đó. Ông chỉ muốn tạo ra những khoảng lặng – những khoảng dừng cho tâm trí tự quan sát chính nó.

Với một phong cách dẫn dắt đậm tính đối thoại, giàu chất ẩn dụ và nhiều khi đầy nghịch lý, Osho khiến người đọc không thể dừng lại ở việc đồng thuận hay phản bác. Những gì ông khơi dậy là một trải nghiệm nội tâm, nơi mà từng khuôn mẫu quen thuộc – kể cả các giáo lý mà người ta thường tuyệt đối hóa – đều có thể được đặt lại thành câu hỏi.

“Chỉ khi bạn không còn tìm kiếm nữa, bạn mới thực sự thấy.”
– Osho

Một trong những điểm đặc biệt của Niết bàn: Ác mộng cuối cùng là cách nó lật ngược các phạm trù đạo đức và tâm linh đã định hình trong suốt hàng nghìn năm. Trong thế giới của Osho, “từ bi” không phải là phẩm chất cần phải nuôi dưỡng; nó là điều tự nhiên xuất hiện khi bạn không còn bị điều kiện hóa. “Giác ngộ” không phải là điều phải theo đuổi; nó là sự buông bỏ mọi ham muốn trở thành.

Vì thế, cuốn sách này không dành cho những ai tìm kiếm lời khuyên hay mong muốn được dỗ dành trong hành trình tinh thần. Nó là một lời mời mang tính chất triệt để: giải phóng khỏi cả giải phóng.

Trong một thời đại nơi con người không ngừng chất chồng lên bản thân những mục tiêu “phát triển bản thân”, những mô hình “sống có ý nghĩa”, hay những khuôn mẫu “tâm linh chính thống”, Osho lại mời gọi độc giả làm điều ngược lại: buông bỏ toàn bộ. Không phải để trở nên hư vô, mà để có thể sống, một cách tự do và đầy đủ, từng khoảnh khắc đang hiện diện.